پرونده فیلمسازفیلم شناسی
مهدی نقویان آقای خاص مستندسازان انقلابی
در پنجمین پرونده فیلمساز بلاگ سینمامارکت، به بررسی کارنامه مهدی نقویان مستندساز جنجالی این روزها میپردازیم.

زندگینامه:
مهدی نقویان متولد سال ۶۱ در بابل مازندران است. علاقه به فیلمسازی، او را در بیست سالگی به انجمن سینمای جوانان کشاند. ولی مواجهه جدیتر او با سینما در ۲۲ سالگی رقم خورد که با ورود به دانشگاه صداوسیما، تحصیل در رشته کارگردانی را آغاز کرد. نقویان از همان دوران دانشجویی به مستندسازی رو آورد و با چند اثر نهچندان حرفهای در صداوسیمای مرکز مازندران با موضوعاتی محیط زیستی، الفبای سینمای مستند را آموخت. در سال ۱۳۸۶ مستندی با عنوان «زخم تازه» درباره تاریخچه نام خلیج فارس، مهدی نقویان را رسماً به دنیای سینما و تلویزیون وارد کرد.
اولین نقطه عطف زندگی حرفهای مهدی نقویان، حضور وی در مؤسسه روایت فتح بود که سمتوسوی آثار او را به کلی تغییر داد. شهدای دفاع مقدس و فتنه ۸۸، مضمون اولین فیلمهای مستندی بود که او در این مؤسسه کارگردانی کرد. نقویان به آرامی پیشرفت میکرد تا این که در سال ۹۶ با ساخت سه اثر پرسروصدا، به سطح اول مستندسازهای انقلابی رسید و چهره شد: مستند انتخاباتی حجتالاسلام رییسی، «پول و پورن» و مجموعه «خارج از دید».
مهدی نقویان که حالا با استانداردهای سینمای مستند، فیلمساز باتجربهای محسوب میشود، در یکی دو سال اخیر به شدت پرکار بوده و به وزنهای در میان اهالی انقلابی سینمای ایران، تبدیل شده است. او این روزها علاوه بر مشغولیت در تولید فیلمهای مستند، آرامآرام برای ساخت اولین فیلم داستانی خود آماده میشود.
گزیدهای از فهرست آثار:
مستند «زخم تازه»/ ۲۷ دقیقه/ ۱۳۸۶
مستند «نگهبان آرا»/ ۲۹ دقیقه/ ۱۳۸۹
نماهنگ داستانی «گرمترین روز زمستان»/ ۳ دقیقه/ ۱۳۹۲
مستند «بازگشت از نهاریا»/ ۳۰ دقیقه/ ۱۳۹۳
مستند «برادران»/ ۵۳ دقیقه/ ۱۳۹۳
مستند «رمز و راز ملکه»/ ۵۸ دقیقه/ ۱۳۹۳
نماهنگ داستانی «بابا خون داد»/ ۵ دقیقه/ ۱۳۹۴
نماهنگ داستانی «برخیزید»/ ۴ دقیقه/ ۱۳۹۴
مستند «بازی»/ ۷۵ دقیقه/ ۱۳۹۵
مستند کوتاه «سلمان رشدی»/ ۱۳ دقیقه/ ۱۳۹۵
مستند «قصه فیل و الاغ»/ ۵۷ دقیقه/ ۱۳۹۵
سریال مستند «در برابر طوفان»/ ۱۰ قسمت ۳۵ دقیقهای/ ۱۳۹۵
مستند «به نام قانون»/ ۸۰ دقیقه/ ۱۳۹۶
مستند «کنسرت مردم»/ ۳۰ دقیقه/ ۱۳۹۶
مستند «پول و پورن»/ ۵۰ دقیقه/ ۱۳۹۶
مستند «ارثیه پدری»/ ۱۱۹ دقیقه/ ۱۳۹۶
سریال مستند «خارج از دید»/ ۱۲ قسمت ۴۰ دقیقهای/ ۱۳۹۶
مستند «گزارش اقلیت»/ ۴۸ دقیقه/ ۱۳۹۷
سریال مستند «خارج از دید۲»/ ۱۰ قسمت ۴۰ دقیقهای/ ۱۳۹۷
سریال مستند «در برابر طوفان ۲»/ ۱۰ قسمت ۶۰ دقیقهای/ ۱۳۹۷
نکاتی درباره کارنامه مهدی نقویان:
آرشیو به علاوه نریشن: غالب آثار مهدی نقویان، با استفاده از تصاویر آرشیوی ساخته شدهاند. مصاحبه و بازسازی، جایی در بیشتر این آثار ندارند و حتی میتوان گفت برای آنها، از یک دوربین تصویربرداری هم استفاده نشده است. به طور کلی مزیت این روش، چابک بودن تولید و عیب آن، سندیت پایین آثار است. آثار نقویان به همین دلیل ارزانقیمت از کار درمیآیند.
پرمخاطب: در میان اهالی رسانه مشهور است که بسیار علاقهمندند تا آثارشان دیده شود؛ حتی به قیمت نقدهای منفی و مخالف. از این منظر، مهدی نقویان فیلمساز خوشبختیست زیرا آثاری به شدت پرمخاطب تولید کرده است. آمار دانلود و تماشای آنلاین آثار مهدی نقویان، در برابر آثاری که قبل از توزیع اینترنتی، از تلویزیون پخش شدهاند، نسبتاً بالاست. این آمار را میتوان از چندین سایت و اپلیکیشن انتشار فیلم و سریال، به دست آورد.
جنجال: فتنه ۸۸، سلطنت پهلوی دوم، پروژه نفوذ، باند قاچاق دختران ایرانی به دوبی و… مخصوصاً اگر بدون کلیگویی و با نمایش مصادیق همراه شود، بدون تردید پرحاشیه خواهد بود. مهدی نقویان هم که گویی سرش برای جنجال درد میکند، در آثار خود به موضوعات ملتهب میپردازد و خب همیشه هم با حاشیه و جنجال مواجه شده است.
شجاعت: آثار مهدی نقویان را بیشک میتوان واجد صفت شجاعانه دانست. او با علم به این که با تولید اینگونه آثار، مورد ترور شخصیتی قرار میگیرد، به این وادی وارد شده و کار خود را ادامه میدهد. نقویان در حالی با گذشت ۹ سال از فتنه ۸۸، در این باره فیلم میسازد که حتی برخی از انقلابیها هم این کار را نقد میکنند و معتقدند باید به مسائل دیگری پرداخت. فارغ از درست یا غلط بودن این ایده، پایمردی مهدی نقویان بر این موضوعات، قابل توجه است.
یک اثر جداافتاده: در میان همه آثار مهدی نقویان، فیلم مستند «پول و پورن» که اتفاقاً با واکنشهای زیادی هم مواجه شد، حکایتی متفاوت دارد. اثر انگشتی که نقویان روی آثار خود میگذارد، در «پول و پورن» دیده نمیشود. فیلمنامه و کارگردانی ضعیفی دارد، تا جایی که با توجه به آثار قبلی این فیلمساز، حتی میشود گفت مهدی نقویان «پول و پورن» را نساخته است. با وجودی که نام وی در تیتراژ آمده است.
با سلام
خداوند هرچه خاک شهید بزرگوار آوینی است، به عمر آقا مهدی نقویان و سایر بزرگواران عرصه ی بصیرت افزایی و عمارهای انقلاب بیافزاید.
تشکر، تشکر، تشکر
از آقای نقویان به خاطر تولید این مستند و نیز مستند در برابر طوفان تشکر می کنم انگار بعد از چهل سال از پیروزی انقلاب اولین بار است که شاهد پخش تصاویر، فیلم و اسناد و مدارک نایاب از صدا و سیما هستیم مثلا در همین مستند در برابر طوفان ۱ در قسمت اول لحظه به سلطنت رسیدن رضا شاه تا اشغال ایران به دست متفقین و تبعید رضا شاه را به تصویر می کشد و همچنین از حسن سلیقه ایشان در انتخاب نریشن و گوینده توانا با آن صدای مخملین، استاد ناصر طهماسب، دوبلور و گوینده پیشکسوت.
سلام. امیدوارم از آقای نقویان فیلمی داستانی ببینیم، اولین فیلم داستانیشون..
فقط یه نکته در مورد مستند (در برابر طوفان)، اونم اینکه وقتی از سینما و فیلم حرف میزنیم پس باید همه جوانب کل این مدیا رو بشناسیم و بدونیم چی ب چیه و کی ب کی.. حرف از فیلمساز بزرگی مثل (خسرو هریتاش) کار راحتی نیس، مخصوصا اینکه ایشون در سینمای ایران ب کل مظلوم واقع شدن.. کارگردانی با بهترین فیلمهای توقیف شدهاش، و ک کمتر کسی اون آثار بینظیرِ توقیف شده و از بین رفته را دیده ک، بتونه براحتی هریتاش و سینمایش را بشناسد..
درود بر کارگردان انقلابی
خدا خیرش بده.
از اینجور آدمها باید خیلی داشته باشیم.
باید کادرسازی کرد.
مردودیت. داشتی
با سلام. امیدوارم اقای نقویان اولین فیلم بلند داستانیشون رو بسازن.. یه نکته در مورد مستند در برابر طوفان: خسرو هریتاش بسیار فیلمساز قَدَر و مهجور و مظلومیست.. فیلمسازی با بهترین و بینظیرترین فیلمهای توقیف شده و از بین رفتهاش.. باید آثار یه فیلمساز یا مثلا هنرمند کامل دیده و شناخته شود تا بتوان ب این راحتی در مورد خودِ شخصِ کارگردان و آثارش حرف زد..
ممنونم از شما آقای نقویان بابت مستندهای با ارزشتون
سلام به همه
واقعا مستندهای نقویان نامبروانه، عالیه
من که خسته نمیشم از تماشای اونها حتی برای بار چندم
ان شاء الله همیشه سلامت و موقق باشند
خداعنرش بده بابت این مستندهای زیبا