نقد مستند روزگار یک چهل ساله – کارگردانی که خود قربانی سیستم فاسد اقتصادی می شود

روزگار یک چهل ساله از آن مستندهایی است که کارگردان دلش نیامده از راش‌هایش بگذرد! البته از سویی می‌توان حق را نیز به او داد. در این اوضاع اقتصادی هزینه و رنجی که باید برای تولید یک دقیقه راش آن هم با موضوع ملتهب فساد اقتصادی در ایران‌ـ صرف کرد، آنقدر هست که شاید اگر هر کسی جای کارگردان بود، دلش نمی‌آمد از راش‌هایش دل بکند.

اما چه می‌شود کرد عالم سینما هم مثل دنیای اقتصاد بی‌رحمی‌های خودش را دارد و به گفته “ارنست همینگوی” نویسنده و کارگردان باید قادر باشد که در هر لحظه دردانه‌هایش را بکشد. روزگار یک چهل ساله به علت تعدد و پراکندگی ایده به اثری منسجم تبدیل نمی‌شود. کارگردان می‌خواهد هم‌زمان دغدغه‌های ذهنی و مشکلات اقتصادی خود و اطرافیانش را بیان کند و هم به ریشه‌یابی علمی، سیاسی و اجتماعی فساد اقتصادی در کشور بپردازد. در مصاحبه‌هایش هم سر از مطبوعات در می‌آورد و هم بدون هیچ دلیلی به سراغ عشایر می‌رود.

این فصل را می‌توان به راحتی از فیلم حذف کرد. کارگردان خود را به عنوان یک قربانیِ سیستم فاسد اقتصادی در فیلم نشان می‌دهد و گاه به روند تولید فیلم‌ و مشکلات حین ساخت آن اشاره می‌کند. این تعدد ایده‌ها از آنجایی که در فرم روایی و بصری مناسبی ارائه نمی‌شوند ذهن تماشاگر را آشفته می‌سازند و این دست فیلم‌ها را به آثاری تبدیل می‌کنند که به سبب داشتن موضوعات ملتهب و جذاب، تاریخ مصرفشان صرفاً حین تماشای فیلم است.